რატომ?! ანუ დაცლილი ოთახები..

ცოტა გულდაწყვეტილი პოსტია, უფრო ზუსტად მე ვარ გულდაწყვეტილი და ვცდილობ, ეს ამ პოსტში გამოვხატო. რამდენიმე დღეა მინდა ამაზე დაწერა, მაგრამ ვეღარ მოვახერხე და ვეღარ..

დღეს დილით ილიაუნიში ვიყავი, თამუნამ – თუ რამე დამჭირდა, ხომ უნდა “მიკარნახოვო”, მაგრამ იქამდე დარჩენა ვეღარ მოვახერხე – “გამსაუბრებელმა” არ გაგვაოცა და ჩვეულებისამებრ დააგვიანა. ლექციების მერე ავაკითხე თამუნას სამონტაჟოში.…

ხოდა, გული ჩამწყდა.. რაც სწავლა დამეწყო, თითქმის ყოველდღე ”ავირბენ” ხოლმე მეოთხე სართულზე – ნაცნობი ინერციით.. და მხვდება რა – დაკეტილი ან ღია, მაგრამ სრულიად ცარიელი ოთახები.. გამორთული ან ტყუილად ჩართული კომპიუტერები..

ასეთი დაცლილი სამონტაჟო შარშან არავის უნახავს….

საშინელი პროტესტის განცდა გამიჩნდა.. გამახსენდა “შარშან” – ყველას მაშინ უნდოდა მეცადინეობა, ყველას მაშინ ჰქონდა სამონტაჟო, ყველას ჯგუფის “დღე” მაშინ იყო.. ყველა ჩვენ გვსაყვედურობდა – ”არენდით გაქვთ კომპიუტერები აღებული”? “მარტო თქვენ როგორ მუშაობთ”, “აუ, ეს პაიჭაძის სტუდენტები”.. ერთი ცხვირნისკარტა ბიჭი ახლაც უცხოპლანეტელივით გვიყურებს ხოლმე , განსაკუთრებით, მე და ანელის რომ დაგვინახავს გაოცებულ – შეშფოთებული სახით გადააქნევს ხოლმე თავს. თუ ვინმე უდგას,  კიდევ, აუცილებლად ჩაულაპარაკებს – ესენი ისევ აქ არიან ეე..

ორიოდე კვირის წინ ავედით, ხოდა კახამ ანელის და თამუნა ლემონჯავას უთხრა – თქვენ ჟურნალისტიკის სტუდენტები არ ხართ და ვერ შეგიშვებთ, აქ რადიოსამონტაჟო პროგრამებისთვის მხოლოდო.. სად არის რადიოსამონტაჟო პროგრამით მოსარგებლე სტუდენტები? დამანახვეთ …
თან კახა ლექტორი გახდა:-) რადიოს სემინარს კითხულობს და თამუნასთვის ასეთი რამ უთქვამს : ახლა იცით როგორ იქნებაო? ყველაფერს, რასაც ჩვენ ვაკეთებდით, ახლა სტუდენტებს ვასწავლით და “ყველაფერს” თავად გააკეთებენო:-)

ოფ:-) ჩვენ ხომ სულ ეგ გვიკეთებდა. მაგას ვანდობდი რამეს? მწარედ მახსოვს , სულ პირველი დავალება – მუსიკალური პრომოს გაკეთებისას, რა გამიკეთა მუსიკალური ბმები გავაკეთე მე და ჩემი ხმა რომ უნდა დამედო, მაშინ შემოვიდა სამონტაჟოში და ეს ”მულტიტრეკში” უნდა გააკეთოვო. (მაშინ მონტაჟის პირველი მცდელობა გვქონდა და რას ვიფიქრებდი თუ არ ეცოდინებოდა ერთგანზომილებიანში ”მიქსფეისტი”), არ მინდა ასე გავაკეთებ მეთქი. არა, როგორ შეიძლებაო. ხოდა ხმა მუსიკაზე ანუ კლიპის ბოლო მონაკვეთზე მან დამიდო. პაიჭაძემ რომ მოუსმინა, სწორედ ის ნაწილი დაიწუნა, რაც კახამ გამიკეთა – მუსიკამ შეჭამა ხმაო და ჩემს ბმებზე კიდევ – კარგი სმენითი გემოვნებით არის გაკეთებულიო. როგორ გამიტყდააა – ჩემი ბრალი რომ ყოფილიყო, რა თქმა უნდა, ასე არ დამწყდებოდა გული.. (მაინც რა ვართ რა:-)

დაამონტაჟეთ, იცით, რა კარგია?!:-P

ხოდა, ამ წლევანდელ სამონტაჟო ოთახებზე ვამბობდი – კაიფი ის არის, რომ წელს აღარც “ადნაკლასნიკები” უნდათ, აღარც სკაიპი, აღარც “მილიტარისტული თამაშები”, აღარც დისკოთეკის გამართვა, ”დაჟე” ალექსანდრეს ბაღის მოწყობის ხასიათზეც კი აღარ არიან… მაშინ როცა, შარშან ამ დროს უკვე სავსე კი არა, გადატენილი იყო სამივე ოთახი. ლქციიდან რომ გამოვდიოდით, რიგში ვიდექით და ჩვენს “ოჩერედს” ველოდით. ოთახებში დასაჯდომი სკამი და თავისუფალი კომპიუტერები კი არა, დასადგომი ადგილი აღარ იყო ხოლმე…

აბა, გამაგებინეთ, ჩვენი ჯინი სჭირდა ამ ხალხს? მთელი წელი დილით არ მძინებია, ადგილის დასაკავებლად 9საათზე ვხვდებოდით ხოლმე კახას და ახლა 12-ზე, 2-ზე, 4-ზე – როცა გინდა – ადი, ყოველთვის თავისუფალი დაგხვდება.. არადა, წელსაც არის რადიოს ჯგუფები, წელსაც აძლევენ დავალებებს – მეტს , ვიდრე შარშან.. რა ხდება???

ანელი ამბობდა ამასწინ – მგონი, ჩვენ ვაძლევდით ამ ხალხს იქ ამოსცლის ”სტიმულსო”, ჩვენ რომ გვიყურებდნენ , იქ ვიყავით, თავადაც უნდებოდათო..

ხალხო, სტუდენტებო, ადით, აღარ გვაქვს არენდით აღებული, დავცალეთ ოთახები, კომპიუტერებიც ნორმალურად მუშაობს – არ გაგიშრობთ სისხლს ისე, როგორც ჩვენ გვიშრობდა (თუმცა, მაკა ჯოხაძემ გვითხრა ამასწინ – ეს კომპიუტერები გიშრობდნენ სისხლს თუ თქვენ უშრობდით, სულ თქვენ იჯექითო:-) აღარ ვათენ-ვაღამებთ, აღარ ვართ მანდ. მართალია, კახა მაინც წუწუნებს – “ღია რადიო” ვერ მოვიშორეო, მაგრამ ტყუილია – მოიშორა..
ნუ დატოვებთ იმ ოთახებს, იმ კომპიუტერებს, “adobe audition” – ს უპატრონოდ – არ არის ცუდი საქმე…

თორემ ჩვენ რა – ჩვენ რადიოს ეპოქა უკვე შევქმენით მეექვსე კორპუსში. ყველას ემახსოვრება, არავის დაავიწყდება მანდ ”ღია რადიო”:-))

 

ფიქრი ფიქრზე ანუ რა იქნება გაისად

ახლა მარის ბლოგზე წავიკითხე მისი მაგისტრატურის ამბები და ისევ შემომაწვა ის ფიქრები, რაც მაქვს ხოლმე:) კერძოდ, რა უნდა ვქნა გაისად:) დავფიქრდი და თითქოს ბევრი რამ მაინტერესებს, მაგრამ მაინცდამაინც არც არაფერი. ერთ პროგრამაზე, სადაც ჟურნალისტიკის გარდა შევიტან , ”განათლების ადმინისტრირებაა”, მაგრამ ამისიც სახელი მომწონს და უბრალოდ, განათლების სფერო ასე თუ ისე, მაინტერესებს. მაგრამ არ ვიცი,  იქ რა უნდა გავაკეთო. რომ დავამთავრებ, მერე რა უნდა ვქნა.  საერთოდ ვინ გამოვალ, რა პერსპექტივა მაქვს, ალბათ  ის, რომ რაღაცას ვისწავლი ადმინისტრირებაზე . ამასწინ სიკო ჯანაშიას ველაპარაკე და მან თქვა – რატომ არ მოდიან განათლების მეცნიერებებზე, იმიტომ რომ ხელფასი არის 200ლარიო. თან პედაგოგის და მასეთის ”ნიჭიც” არ გამაჩნია, რომელი განათლების დამგეგმარებელი კიდევ მე გამოვალ. თელავში სემინარზე ერთმა ჟურნალისტმა მკითხა – რა, დირექტორობა გინდაო?  ჩემი აზრით, განათლების ადმინისტრირება  მაინცდამაინც დირექტორობას არ გულისხმობს და სკოლაში ყოფნაზე კიდე არასოდეს მიფიქრია..

მე მინდა მხოლოდ ჟურნალისტიკა , არაფერი სხვა. ვერ წარმომოდგენია, რომ შეიძლება სადმე სხვაგან ვიმუშაო, სადმე სხვაგან ვიყო.. ვერ წარმომიოგდენია და რა ვქნა, არადა ბაზარი არის დიდი, ადგილები ცოტა.. მაგრამ სხვაგან ყრია? თან  ისიც ხომ არ არის. ”ლიჟბი” ვიმუშაო და სადაც გინდა, ის იყოს..

მოკლედ, არ ვიცი რა ვქნა.. მაგისტრატურის დიპლომი მაინც მინდა.. საერთო სამაგისტრო გამოცდებზე უნდა გავიდე. ასე თუ ისე, იმედი მაქვს , რომ დაფინანსებას მივიღებ. მაგრამ მერე რა ვქნა… ისევ ჟურნალისტიკა? შეიძლება დიდი ვეღარაფერი ვისწავლო, მაგრამ ვისწავლო ის, რაც აქამდე არ მისწავლია – ანალიზური ჟურნალისტიკა, ტელევიზიაზე ამბობენ, რომ ჭავჭავაძეს აქვს კარგი  ბაზა .  კიდევ? ამ ორი საგნისთვის? ალბათ სამაგისტრო კვლევისთვისაც.. და საბოლოო ჯამში – მაგისტრის ხარისხი.. მოკლედ,   არეული ვარ ძალიან;) ამბობენ, რომ გაისად მეორე მაგისტრატურასაც აკეთებს პაიჭაძე – უფრო კვლევებზე ორიენტირებულსო და თუ გაკეთდა, ალბათ უფრო იქ ვცდი.. იმედია, გაისად არ მომიწევს ნატვრა ანელისავით : ღმერთო, ნეტა ფასიანზე მოვხვდე, რომ არ გავაგრძელო მეთქი:) (არა, ანელი მაინც ძააან მაგარია რა;).. ერთი ვიცი, რომ თსუ-ს ჟურნალისტიკაზე ფეხს არ შევდგამ, ისიც მყოფნის, რასაც ახლა ვწვალობ:)

ხვალ თამუნას აქვს გასაუბრება ილიაუნის ჟურნალისტიკაზე – ძალიან გვაინტერესებს, რა სახით გაესაუბრებიან უკვე ჟურნალისტებს. შეიძლება მე და ანეც გავყვეთ – რამე რომ დაჭირდეს, ხომ უნდა ვუკარნახოთ გარედან..

მე კი მომიწევს კიდევ კაი ფიქრი;-)

 

გზა რომელიც არც თუ ისე შორია…

ეს სტატია დღევანდელ “24საათში” დაიბეჭდა. თითქმის იგივე ვარიანტია, უბრალოდ , იქ სტილისტური შეცდომებია შესწორებული და დასასრული ცოტა გავრცობილი. მე პირველ, ანუ შეუსწორებელ ვარიანტს ვდებ. იყოს მაინც ბლოგზეც:)) თან მეტ ფოტოებსაც დავურთავ:))

2008 წლის ნოემბერ-დეკემბერში სახელმწიფომ აგვისტოს ომის დროს დაზარალებული მოსახლეობა საქართველოს სხვადასხვა რეგონში ჩაასახლა. მას შემდეგ თითქმის ერთი წელი გავიდა. როგორ ცხოვრობენ დევნილები ახალ ადგილებში, ამის სანახავად “24საათი” შიდა და ქვემო ქართლის და მცხეთა – მთიანეთის განსახლების ადგილებს ეწვია.

პირველი დასახლება – კოდა – თეთრიწყაროს რაიონის სოფელია. ოფიციალური მონაცემებით ამ დასახლებაში 447 ოჯახი, სულ 1351 ადამიანი ჩაასახლეს. დევნილთა დასახლებაში სულ თერთმეტი კორპუსი დგას. როგორც სოფლის მაცხოვრებლები ამბობენ, ნაწილი ყოფილი ყაზარმაა, ზოგი კი ყოფილი სასტუმრო. ჩვენ სწორედ ამ უკანასკნელს, მე-9 კორპუსს ვსტუმრობთ.

ეზოს შემოგარენში ხილ-ბოსტნეულის სავაჭრო რამდენიმე ჯიხური დგას. მამაკაცებს ხის ძირთან ე.წ ბირჟა გაუმართავთ. ქალები სკამებზე სხედან, ნაწილი ჟურნალს ათვალიერებს, ზოგს ცარიელი ბიდონები უჭირავთ ხელში – სოფლის წყაროზე აპირებენ წასვლას. მოხუცებს კი ერთმანეთში ლაპარაკით გაჰყავთ დრო.

კოდაში ელექტრონერგია და ბუნებრივი აირი უწყვეტად აქვთ. ბინაში შესულებს წყლის გამაცხელებლებიც დაახვედრეს. თუმცა, როგორც დევნილები აცხადებენ, დასახლებისთვის ყველაზე დიდ პრობლემას სწორედ წყალი წარმოადგენს.
“დილით და საღამოს მოდის მაქსიმუმ 40წუთით. ისიც არ ვარგა, სასმელი წყლისთვის წყაროზე დავდივართ, ელემენტარული სისუფთავის პრობლემა გვაქვს. წყლის გამაცხელებელი კი მოგვცეს, მაგრამ რათ გვინდა თუ ვერაფერსაც ვერ გავაცხელებთ” – განაცხადა ეთერ ღამბაშიძემ.
კოდაში ჩასახლებული დევნილების ყოველთვიური დახმარების პაკეტი ასე გამოიყურება – თითოეულ იძულებით გადასახლებულ პირზე თვეში ცხრა კილოგრამი ფქვილი, ერთი ბოთლი ზეთი, ექვსასი გრამი შაქარი, ოთხკილონახევარი მაკარონი, კილონახევარი ლობიო და 50გრამი მარილია განსაზღვრული.
დევნილებს ფულადი დახმარება ორჯერ გადასცეს – 200 და 125ლარის ოდენობით. თუმცა, როგორც თავად აცხადებენ, ბევრ მათგანს ბოლო 125 ლარი არც მიუღიათ.
“რამდენიმე დღის წინ შაშკინი და ჩვენი მხარის გამგებელი იყვნენ ჩამოსულები, რომ ვკითხეთ , ყველას რატომ არ მოგვცეს ფული, გვითხრეს, ჩვენ გორს გადავურიცხეთ და არ ვიცით, სად წავიდაო” – ამბობს ქალბატონი ეთერი.
2009წლის იანვრიდან დევნილები სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი მოსახლეობის სახელმწიფო პროგრამაში ჩართეს – ოჯახის უფროსზე 30ლარი და ყოველ მომდევნო წევრზე + 24ლარი. თუმცა, ერედვიდან დევნილი დარეჯან არბოლაშვილის განცხადებით, აღნიშნული ფულადი დახმარება ცხრა თვის მანძილზე მხოლოდ ორჯერ მიიღეს.
ერედვიდან დევნილი სონია ბებო “24საათს” შინ ეპატიჟება.

მე-9 კორპუსის #2 სადარბაზოსთან ქალი მატყლს პენტავს, მის გვერდით კი მოხუცი კაცი , რომელსაც მხოლოდ ერთი ფეხი აქვს, ხის მასალას სავარძლიდან ამუშავებს. კორპუსში შესასვლელი კიბის საფეხურები დამტვრეულია, . იატაკზე კედლებიდან ჩამოფშვნილი ქვიშა და გაჯი ყრია. კორიდორებში სუსტი შუქი ანათებს, თითოეულ სახლის კარს მობინადრის გვარი და ბინის ნომერი თეთრი საღებავით აწერია.

მეორე სართულზე ავდივართ, კიბეებზე ჩანთიანი ბავშვი ჩამორბის. სკოლაში უნდა გაიქცეს. ნახევარი საათი აქვს ფეხით სასიარულო. დასახლებაში სკოლა და საბავშვო ბაღი არ არის, რის გამოც დევნილი ბავშვები განათლების მისაღებად მუხათსა და კოდას შორის მდებარე სკოლაში დადიან.
16წლის ირმა ქრისტესაშვილი მეთერთმეტე კლასის მოსწავლეა. მას და მის თანატოლებს, ისევე როგორც სხვა კოდელ დევნილ ბავშვებს , სასწავლო წიგნები არ აქვთ. მისი თქმით, სწავლის დაწყებამდე დაპირდნენ, რომ დევნილებს წიგნებს უფასოდ დაურიგებდნენ, მაგრამ ჯერ არაფერი მიუტანიათ.

მე-9 კორპუსი. მეორე სადარბაზო

სონია ბებო რამდენჯერმე შეფიცრულ, მაგრამ მაინც ღრიჭოებით სავსე კარს აღებს და სახლში შევდივართ.
მისაღები ოთახი, პატარა სამზარეულო და ორი ასევე ძალიან პატარა ოთახი – როგორც გადავზომე, ოთხი ნაბიჯი სიგანეში და ოთხი სიგრძეში. ამ სახლში, რომელიც ოროთახიანად არის შეფასებული, სონა ბებო, მისი შვილი, რძალი და სამი შვილიშვილი ცხოვრობს. ერთ საძინებელში ოთხ ადამიანს სძინავს.

ერთ ოთახში ოთხ ადამიანს სძინავს..

ყველა ოჯახს საპირფარეშო ინდივიდუალურად აქვს, მაგრამ იმდენად ვიწრო ფართის , რომ როგორც თავად ამბობენ, ხელ – პირის დაბანისას კარს აღებენ, რადგან პირსაბანი ნიჟარისკენ გადახრილი ადამიანი დახურულ სივრცეში ვერ ეტევა.

წყლის გამაცხელებელი და საპირფარეშო..

სამზარეულოში შესულს პირველი, რაც თვალში მომხვდა ორქურიანი პატარა გაზია, რომელსაც ემალი მთლიანად ამძვრალი აქვს დამწვრობისგან და სულ გაშავებულია. დევნილების ერთ-ერთი სათხოვარი, სწორედ გაზქურაა. მათი თქმით, ყველა ოჯახში მოტანიდან რამდენიმე დღეში დაიწვა. ამასთან, იმდენად პატარებია, რომ ვერაფრის გაკეთებას ვერ ახერხებენ.

მეორე სართულზევე , კორიდორის ბოლოს ცოტნიაშვილების ოჯახში შევდივართ. შესასვლელში, ფანჯარასთან ახლოს, ხის საწოლზე 55-60წლის დიაბეტით დაავადებული კაცი წევს. მას კვირაში ორჯერ სჭირდება შაქრის საზომი აპარატი, ასევე უნდა იმკურნალოს 12 სხვადასხვა დასახელების წამლით, თუმცა დევნილების განცხადებით, კოდის ახალგახსნილ ამბულატორიაში “ვალერიანიც” კი არ აქვთ.
“გუშინაც ვიყავით ექიმთან, ჩვენებური ქალი მუშაობს. არ მოუტანიათ არც ინვენტარი და არც წამლები, რითი უნდა ვიმკურნალოთ, არ ვიცით” – ამბობს ლამარა მინდიაშვილი.
მიუხედავად იმისა, რომ სახლის სახურავი არც თუ დიდი ხნის გადახურულია, საცხოვრებელ ბინებში წყალი მაინც ჩამოდის. ჭერი სველია არა მარტო მესამე, არამედ მეორე სრთულებზეც. ღამბაშიძეების ოჯახში წვიმის წყალმა ტუალეტის კედელი იმდენად დააზიანა, რომ სამშენებლო მასალა გამუდმებით იატაკზე იყრება.

დასახლებაში არასამთავრობო ორგანიზაცია “დევნილთა გადაუდებელი დახმარების ცენტრი – აფხაზეთი” – ს პროგრამის ფარგლებში, ყოველ პარასკევს ე.წ მიბილური ბიბლიოთეკა დადის. ავტობუსით წიგნები და ჟურნალები ჩამოაქვთ, მსურველთ შეუძლიათ გათბობით უზრუნველყოფილ ავტობუსში იკითხონ. ასევე გამოიწერონ შინ წასაღებად, ხოლო მომდევნო პარასკევს კვლავ დააბრუნონ.

“მზითევი”

კოდაში ჩასახლებულ დევნილებს სახნავ-სათესი მიწები საცხოვრებელი ადგილიდან ექვსი კილომეტრის დაშორებით მისცეს. სიშორის გამო, კოდის მაცხოვრებლები მიწის დამუშავებას ვერ ახერხებენ.
“არც კი ვიცი, სად არის ის ნაკვეთი. იმ სიშორეზე რას ვივლით, თან თუ არ მივხედეთ, საქონელი შეჭამს და რაში გვიღირს. ამას გვერჩივნა, პატარა მიწა მოეცათ აქვე, ქინძს და კამას მაინც დავთესავდით და ის მაინც არ გვექნებოდა საყიდი” – დანანებით ამბობს ზოია ღამბაშიძე.
კოდაში ჩასახლებული დევნილებს პრეზიდენტის პირადად ნახვა უნდათ. მათი თქმით, მიხეილ სააკაშვილი თუ მათ სანახავად ჩავა, მისთვისაც მოულოდნელი იქნება იმის ნახვ თუ რა პირობებში უწევთ დევნილებს ცხოვრება.
კოდის დასახლების დატოვების შემდეგ შემდეგ, “24საათი” წეროვანისკენ გაემართა. ეს არის მწვანე წითელსახურავიანი, თეთრი მწვანესახურავიანი, ნაცრისფერი თეთრსახურავიანი, თეთრი წითელსახურავიანი 2002 კოტეჯის სოფელი.

ერთნაირი 2002 სახლი…

სოფლის შესასვლელში , პირველი რაც თვალში მოგხვდებათ, პოლიციის შენობა, ახალი სკოლა, საავადმყოფო და დიდი სუპერმარკეტია. მაღაზია რამდენიმე სექციად არის დაყოფილი, ერთ-ერთი ინტერნეტ კაფეა.
ყველა შესახვევში თბილისი – წეროვანის სამარშუტო ტაქსები მოჩანს.
სათბურების დაბლა (სადაც წეროვნელების განცხადებით, არასამთავრობოებს კიტრი მოჰყავთ), ასფალტიანი გზა წყდება. მას ქვა-ღორღით და თხრილებით გაჯერებული შესახვევები ცვლის.
წეროვანში მცხოვრები დევნილები ერთ-ერთ მთავარ პრობლემად სწორედ გზას ასახელებენ.
“სოფლის შემოსასვლელში დააგეს ასფალტი, თუმცა აქამდე აღარ ჩამოვიდნენ. ისეთი ცუდი გზაა, რომ მანქანა ძლივს შემოდის. თან თხრილებში წყალი დაგუბდა და თვეობით ასეა. პატარა ბავშვები გვყავს და ამ არხებში ცვივდებიან” – აცხადებს ლეილა ტასრაძე.

გზისპირებზე წყალი გუბდება და ბავშვებისთვის სახიფათო ხდება…

წეროვანში ჩასახლებულ დევნილებს, კოდისგან  მცირედ განსხვავებულ დახმარებას აძლევენ. აქ თითოეულ დევნილს კილონახევარის ნაცვლად, ოთხკილონახევარ ლობიოს ურიგებენ. მცირე განსხვავებაა შაქრის რაოდენობაშიც, წეროვანში ჩასახლებულ დევნილებს 900გრამს შაქარს ურიგებენ ყოველთვიურად. რაც შეეხება ფქვილის, მაკარონის და მარილის ოდენობას, ეს ორივე დასახლებაში იდენტურია.

მიღებული დახმარება

სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი მოსახლეობის სახელმწიფო პროგრამაში კოდელების მსგავსად, იანვარში წეროვნელებიც ჩართეს. თუმცა, კოდელებისგან განსხვავებით წეროვანში ჩასახლებულმა დევნილებმა ყველა თვის სოც. დახმარება მიიღეს.
ისევე, როგორც კოდაში, ერთჯერადი ფულადი დახმარება 200 და 125 ლარის ოდენობით , წეროვანში ჩასახლებულ დევნილებსაც დაურიგეს. ამას გარდა, მათ სამი თვის განმავლობაში 25-25 ლარიც მიიღეს.

ზამთრის სარჩო..

წეროვანში მცხოვრები ნესტან ბერუაშვილის ოჯახში შევდივართ. სახლის კარი, როგორც ჩანს გამძლე მასალით არის ნაგები. იატაკზე პარკეტი აგია. კოტეჯი მისაღებით , ორი საძინებლით, პატარა სამზარეულოთი და საპირფარეშოთი შემოიფარგლება.

ბერუაშვილებმა ეს სავარძლები თავად შეიძინეს…

დასახლებაში აქვთ ბუნებრივი აირი, ელექტროენერგია და წყალი . ნესტან ბერუაშვილის თქმით, დევნილებს დაპირდნენ, რომ კოდის მსგავსად წყლის გამაცხელებლებს წეროვანშიც ჩამოიტანდნენ, თუმცა დაპირება დაპირებად დარჩა.
სახლიდან გამოვედი და უბანს ვათვალიერებ.

ამ ქუჩაზე მხოლოდ ერედველები ცხოვრობენ. სოფლელებიც “ერედველების უბანს” უწოდებენ. განმასხვავებელი ნიშანიც აქვს – ეს ხუთი მწკრივი მხოლოდ ნაცრისფრად შეფერილი კოტეჯებით შემოიფარგლება..
სარეცხი თოკები ეზოში გაუჭიმავთ. 40-45 წლის ქალი მაისურებს ფენს. ორივე ხელი დაკავებული აქვს და სარეცხ სარჭს პირში იდებს.

დევნილებს კოტეჯების ირგვლივ დაახლოებით 50კვ.მეტრის ნაკვეთი აქვთ, სადაც სიმინდს, ხახვს, პომიდორს და მწვანილეულს თესავენ.

წეროვნელების ბაღჩის პომიდორი..

სახლთანვე საქათმეები დგას.  უბანში ბავშვები მშვილდ-ისრებით და ხის თოფებით დარბიან, ომობანას

თამაშობენ. 4წლის პაატას ყველაზე მეტად იარაღი უყვარს:
“ბაღში ვთამაშობ ხოლმე, სამხედრო თვითმფრინავიც მყავს და ტანკიც. დიდი რომ გავიზრდები, ნამდვილი თოფი უნდა ვიყიდო” – ამბობს ბავშვი.

ბავშვების მშვილდ-ისარი

კიდევ ერთი პრობლემა, რის წინაც წეროვანის დევნილები დგანან, სისუფთავეა.. მათი თქმით, თვე ისე გადის, რომ სათბურებს დაბლა უბნებში დადგმული ბუნკერებიდან ნაგავი არ გააქვთ.

“ერედველების უბანს” დღის ხუთის ნახევრისთვის ვტოვებთ. ამჯერად, ქვა -ღორღით და თხრილებით გაჯერებული შესახვევებით მივემართებით, ხოლო სათბურებს მაღლა , საავადმყოფოსთან ახლოს კვლავ ასფალტიანი გზა იწყება.
მესამე დასახლება, რომელსაც ჩვენ ვეწვიეთ –ხურვალეთი, – წეროვანიდან 24კილომეტრში, შიდა ქართლის რეგიონში მდებარეობს. დასახლებაში 140კოტეჯი დგას. ოფიციალური მონაცემებით, სოფელში სულ 460 ადამიანი ცხოვრობს.
აქ ას ორმოცივე კოტეჯი ერთი ფერის არის – თეთრად შეღებილი და თეთრი სახურავით. სახლების ერთადერთი განმასხვავებელი ნიშანი ნომრებია, რომელიც ყველა კოტეჯს აწერია.
აქაც, ისევე , როგორც წეროვანში, ყოველი სახლის ეზოშია პატარა დამუშავებული ბოსტანი.. ხურვალეთელებს სწორედ მოსავლის დაბინავების დროს მივუსწარით. მაკა და მისი მამა ხახვს პარკებში ყრიდნენ და რაკი სათავსო არ აქვთ, სახლში – სამზარეულოსა და საძინებელში ინახავდნენ.

კოტეჯების უკანა მხარეს თონეები დგას – ყოველ ორ სახლს შორის _ თითო. როგორც მაკა ჯავახიშვილმა მითხრა, ეს თონეები სოფლის მცხოვრებლებმა საკუთარი სურვილითა და ხარჯებით გააკეთეს. აღსანიშნავია, რომ ხურვალეთში, წინა დასახლებებისგან განსხვავებით, ბუნებრივი აირი არ შეუყვანიათ.
“რომ ამბობს სააკაშვილი, “გაზი ყველა სოფელსო”, ჩვენ არავის გავხსენებივართ. უკვე აცივდა, შეშაც რომ არ მოგვიტანონ, ზამთარში ყინვისგან დავიხოცებით” – აცხადებს ნომერ მეორე კოტეჯის მცხოვრები, ნაირა ჯავახიშვილი.

ხურვალეთში ასევე განსხვავებული პირობებია იმ მხრივ, რომ ამ დასახლებაში საპირფარეშო და წყლის ონკანი ეზოში აქვთ. ამასთან, წყლის ონკანი ინდივიდუალური არ არის. ერთ ქუჩაზე (20კოტეჯი) ოთხი ონკანი დგას ანუ ერთით – ხუთი ოჯახი სარგებლობს.
“არც მოდის წყალი, დღე – ღამეში ერთი-ორი საათით თუა კარგად, თან სიცივეში იყინება ხოლმე და სულ ისე ვართ დარჩენილები” – ამბობს ქალბატონი ნაირა.

წყლის ონკანი ხურვალეთში

წყლის ონკანისგან განსხვავებით , საპირფარეშოები თითოეულ ოჯახს ინდივიდუალური აქვს. თუმცა ხის ფიცრული ტუალეტები საცხოვრებელი სახლიდან ექვსიოდე მეტრშია აშენებული და მოსახლეობას საკანალიზაციო პრობლემა აწუხებს.
“ჯერ ერთი ტუალეტი რა არის და ახლა ოთხი ერთად რომ დგას, ზაფხულში ისეთი სუნია, ახლოს ვერ გაივლი, აი, ნარგიზას ტუალეტი ქარმა წააქცია კიდეც.” – გვითხრა ლამარა ჯავახიშვილმა.
“ნარგიზას ტუალეტის” სანახავად კოტეჯებს უკან მოვუარე, მიუხედავად იმისა, რომ სიცხე არ არის, ოთხი ჩეჩმის “გავლენით” სუნი მაინც მძაფრად იგრძნობა, ხის ერთი საპირფარეშო მართლაც აყირავებულია და ნახევარი მხარე ჰაერში აქვს.

რაც შეეხება საკვებს, კოდასა და წეროვანთან შედარებით ყველაზე ნაკლებ დახმარებას ხურვალეთის დასახლებაში იღებენ – ყოველთვიურად სულზე 200 გრამი შაქარი, 300 გრამი ზეთი, 8 კილოგრამი ფქვილი, კილო-ნახევარი თეთრი ლობიო, ხუთი შეკვრა მაკარონი და, რა თქმა უნდა, სამი კოვზი მარილი მოაქვთ.

ხურვალეთური სადილი

ხურვალეთში ერთჯერადი დახმარებები 200 და 125 ლარის ოდენობით აიღეს. ასევე, აქვთ სოციალურად დაუცველის ყოველთვიური ფულადი დახმარება 24ლარის ოდენობით. თუმცა ქსუისიდან დევნილი ლამარა ჯავახიშვილი ამბობს, რომ მას უსამართლოდ არ აძლევენ უმწეოს დახმარებას.
“შვილიშვილთან ერთად ვცხოვრობ, ის პირველი ომის დევნილია და დევნილის ფულს იღებს , მე კი სოციალურ დახმარებას აღარ მაძლევენ. ცალი მკერდი მოჭრილი მაქვს და წესით ჯანმრთელობის დახმარებასაც უნდა მაძლევდნენ, მაგრამ ჩემთვის არაფერი არ არის” – აცხადებს ქალბატონი ლამარა.

ხურვალეთის კოტეჯებში წეროვანისგან განსხვავებით, ხის იატაკია, რომლის ღრიჭოებიდანაც ჭიები ძვრებიან და დაცოცავენ.
კედლები სველი და გამოუმშრალია.. როგორც ლამარა ჯავახიშვილი ამბობს, სახლებში სინესტე ჩასახლების დროიდან არის.

“რომ მოგვიყვანეს, არ იყო კედლები და ჭერი გამშრალი და იმის შემდეგ ასეა. წვიმის დროს წყალი ასხამს ფანჯრებში და ნახევარ სახლს ასველებს. ქარის დროსაც მდინარიდან მონაბერი წყალი სულ კოტეჯებში შემოდის” – გვეუბნება ლამარა ჯავახიშვილი.

ხურვალეთშიც, კოდის მსგავსად არ არის სკოლა. ბავშვები დასახლებიდან ოთხი კილომეტრიც მოშორებით, სოფელ ხურვალეთის სკოლაში დადიან. მათ მთავრობის დაქირავებული სამარშუტო ტაქსი ემსახურებათ.

სოფელში არ არის საავადმყოფო, თუმცა კვირაში ერთხელ შავშვების დევნილთა დასახლებიდან ექიმი ჩადის და მსურველთ სამედიცინო კონსულტაციას უტარებს.

ხურვალეთიდან წამოსულს თვალწინ მთელი დღის ნანახი მიტრიალებდა.

რეპორტაჟი სამი სოფლიდან არ იძლევა სრულ სურათს მათი ყოფის შესახებ. თუმცა, მაინც გამოჩნდა ვისთვის მცირე, ვისთვის კი დიდი განსხვავებები.
ერთი საერთო, რაც ამ სამ დასახლებაში მატერიალური კუთხით დავინახე, ის იყო, რომ მათთვის ორი თვის მანძილზე არ მიუტანიათ ის დახმარება, რასაც 50გრამი მარილი ჰქვია.

ხურვალეთში ღამდება…

თუმცა, ამ სოფლების მცხოვრებთ ერთი დიდი საერთო მახასიათებელი აქვთ – ისინი დევნილები არიან.

 

მედიის კვლევა და მაგისტრატურა

დღეს  თსუ-ში 4საათისკენ მივედი, შოთა ვნახე, ჩემი ყოფილი ჯგუფელი – შენ კარგი ფელეტონისტი იქნებოდიო – კარგად მაცინა:)

მერე კახა ვნახე. გადამკოცნა – ღია რადიოს სასტავი როგორ არისო:)) არა, ეგ კაცი გამოცვალეს მაართლა. საერთოდ აღარ ჯიჯღინებს, სულ გაღიმებულია, აღარ წუწუნებს.. აქამდე დაენიშნათ ლექტორად:)))

მერე “მედიის კვლევის მეთოდების” ლექციას დავესწარი. ბოლო პერიოდში ძალიან მინდოდა რამე გამომეკვლია.. ხოდა   გული ძალიან დამწყდა, საბაკალავროს გაუქმების ამბავი რომ გავიგე .  ნუ, საღერღელი “ჩემების”  რადიობაზრის კვლევამ ამიშალა   და ეს საგანიც ჩემს მშველელად გამოჩნდა.

ხოდა, ჯერჯერობით მხოლოდ ამ საგნით ვარ აღფრთოვანებული.. ინტერესის სფეროები ჩამოვყარეთ – რისი კლევა გვინდა.. ორი თემა მაქვს –

1) განათლების საკითხები მედიაში ანუ ერთი მხრივ, მედიის კვლევა – როგორ აშუქებს მედია განათლების საკითხებს (აქ მეტად უნდა დავკონკრეტდე) და მეორეს მხრივ, აუდიტორიის კვლევა – რა დოზით და რა სახის ინფორმაცია სურთ განათლებაზე (ესეც “დასავარცხნია”)..

2) და  ბლოგები. ბლოგოსფეროს კვლევა – თემატური ბლოგები, მათ რეიტინგს რა განაპირობებს.  აქ ვიზუალური კვლევაც შეიძლება (ანუ ბლოგის ვიზუალური მხარე რამდენად ახდენს გავლენას მკითხველის მოზიდვაზე),  ჟურნალისტი და ბლოგერი;  ქართული და უცხოური ბლოგოსფეროს შედარება. (მოკლედ, ფოკუსი აქაც მჭირდება)..

მაგრამ ახლა აღარ ვიცი, რომელს მივაწყდე:(

ორივე მაინტერესებს..  ბლოგებზე უფრო  სახალისო გასაკეთებელი იქნება.. მაგრამ განათლებაც მაინტერესებს. თან ეს იმ მხრივაც მინდა, რომ მაგისტრატურაში  “განათლების ადმინისტრირება” – ზე ვაპირებ ჩაბარებას და ეს კვლევა რაღაც გეზს მომცემდა. ( ესე მექნება მოსამზადებელი, გასაუბრებით კი არ არის ბიძია:))

მარა გასაუბრება ეძახე შენ და მგონი, ეგ უფრო ჩამჭრელია:)) ამ  “განათლების ადმინისტრირებასთან”  ერთად, ვაპირებ ილიაუნის ჟურნალისტიკაზეც. (აბა, ესეში რო ჩავიჭრა?:)) მარა, ახლა ვფიქრობ, იქ უფრო არ ჩავიჭრა🙂

აბა, “რომელი ჟურნალისტი და რატომ მოგწონს” –  ალბათ, ვერ ვუპასუხებ:)) ან ვუპასუხებ – არც ერთი მეთქი:))

ხოდა, მე “განათლების ადმინისტრირებაზე”  ვლაპარაკობდი.  ამიტომ მინდა უფრო ამ განათლების მხრივ კვლევა, რომ რაღაცაში  წამადგება.

ისე, ნინო ჟიჟილაშვილს უნდა ვკითხო – არ შეიძლება ორივე რომ გავაკეთო?:))

ნუ, შეფასებით ერთი შემიფასოს და მეორეს ჩემთვის გავაკეთებ, ოღონდ გეზი მომცეს:))

ალბათ, არც ისე ადვილი იქნება ორი კვლევის ჩატარება, მითუმეტეს, ჩემი დღის განრიგის გადამკიდე – კვირის შვიდივე დღე ისე მაქვს გამოტენილი, ნემსი არ ვარდება:)) შაბათსაც კი ვსწავლობ და კვირასაც კი ვმუშაობ”:))

მაგრამ მაინტერესებს:)

ლექციის მერე რამდენიმე წუთს დარბაზში დავსხედით მეი, ინგა და თამუნა. კახამ რო გამოიარა, თავში შემოირტყა ხელები (სიცილით:)) – თქვენ 80 წლისები რომ იქნებით, მაინც აქ მოხვალთ და ილაპარაკებთ. მაგრები ხართ “ღია რადიოვო”:))

ხოდა ასე.. ის მედიის კვლევა კი ძილშიც ჩამყვება ახლა:))

ხვალ დილით დევნილთა სამ დასახლებაში – კოდა, ხურვალეთი და წეროვანი – მივდივარ. “24საათისთვის” სტატია უნდა დავწერო დევნილთა ყოფაზე.  ძალიან მიმიხარია. ასეთი ჟურნალისტიკა უფრო მიყვარს..საბლოგე  რეპორტაჟსაც  და საგაზეთო სტატიასაც დავდებ ბლოგზე, რა თქმა უნდა:))