ქართველური ადამიანობა

ტერმინთა განმარტება:

კონტროლიორი – თბილისის მერიის მიერ დაქირავებული პირი, რომელსაც ევალება ბილეთის შემოწმება, მისი არქონის შემთხვევაში კი – მგზავრის დაჯარიმება. კონტროლიორს აცვია ყვითელი პერანგი, გულზე ”ჰკიდია” ვინაობის დამადასტურებელი ლამინირებული საბუთი, ხელში უჭირავს  ოქმის ფურცლებით სავსე შავყდიანი დავთარი  და დგას ავტობუსის გაჩერებაზე. ამბობენ, რომ აქვს საკმაოდ მაღალი ხელფასი ( ჩემთან შედარებით მაინც 😀 ) და ამ ხელფასს იღებს ზემოთ, პირველ   წინადადებაში თქმულ საქმიანობაში.

ყვითელი ავტობუსი – სამგზავრო საშუალება, სადაც ბოლო წელიწადნახევრია, დამონტაჟებულია ბილეთის ასაღები აპარატები. მასში ადიან მგზავრები და კონტროლიორები, მართავს მძღოლი, რომელსაც დე კატეგორიის მართვის მოწმობა აქვს.

ავტობუსის მგზავრი – ადამიანი, რომელიც იყენებს მგზავრობის ამ საშუალებას და იღებს ბილეთს. მისი ტიპებია – მოსწავლე – უფასობილეთიანი მგზავრი; სოციალურად დაუცველი – მგზავრი, რომელიც 10თეთრიან ბილეთს იღებს. პენსიონერი, მასწავლებელი და სტუდენტი – მგზავრები, რომლებიც 20თეთრიან ბილეთს იძენენ,  ”ჩვეულებრივი” მოქალაქე, რომელიც იყენებს ”მეტრომანს” და სხვანი…

………..

ზუსტად ნახევარი საათის წინ, დელისიდან ნუცუბიძეზე ამოსასვლელად შევახტი ავტობუს ნომერ 99-ს. მეტროდან ჩემს სამსახურამდე სულ სამი გაჩერებაა –  ხშირად ფეხითაც დავდივართ ხოლმე, მაგრამ დილაობით ყოველთვის მაგვიანდება და ამიტომაც ავტობუსს მივმართავ.

ზუსტად ერთ გაჩერებაში, გზაჯვარედინზე, სადაც კანდელაკის ქუჩიდან, დელისიდან და ნუცუბიძიდან მომავალი ავტობუსები ერთმანეთს ხვდებიან (თუ პირდაპირ არა, ირიბად მაინც),  ყოველთვის დგას ერთი-ორი კონტროლიორი.  მართლა ძალიან კარგად მოიფიქრეს მე და ჩემმა ღმერთმა,  რადგან ერთგვარი საკვანძო ადგილია ასე ვთქვათ და  ”ვინუჟდენი” ხარ, რომ ბილეთი აიღო. თუმცა, როგორც წესი, ”დელისთან” ამოსულ მგზავრთა  უმეტესობა  პირველივე გაჩერებაზე არ იღებს ბილეთს და როდესაც კონტროლიორს დალანდავს, მხოლოდ შემდეგ  იწყებს ფაცი-ფუცს.

დღეს დილითაც ასე მოხდა.  მძღოლის გვერდითა სკამის უკან მჯდომი ქალბატონი ( დაახლოებით 50-55წლის) მას შემდეგ რაც ორი ახალგაზრდა კონტროლიორი დაინახა ფანჯრიდან –  დაფაცურდა. ამოიღო საფულე, რომელშიც ჩემი ღრმა რწმენით ”მეტრომანი”  იდო და დასცხო აპარატს –  არ  ჩამოვიდა ბილეთი, მეორედ დასცხო, შემდეგ გახსნა საფულე და ამოიღო ბარათი –  დაარტყა. ისეთ ხმას გამოსცემდა, რომ ვუთხარი, ალბათ, ანგარიში არ გაქვთ მეთქი. ამასობაში, ორი კონტრლიორიც ამოვიდა – ახალგაზრდა ბიჭები იყვნენ ( ჰო, ვიცი, რომ ბიჭი თავისთავში გულისხმობს ახალგაზრდას:-D ) – ბილეთები წარმოადგინეთო. წარმოვადგინეთ.  ამ ქალმა – აი, ვერ ვიღებო. კონტროლიორმა ბარათი გამოართვა და თავად დაადო აპარატს – 10 თეთრი გაქვთ მხოლოდო – უთხრა და დაუბრუნა პატრონს.

– აბა რა ვქნა,?

– ხურდით გადაიხადეთ ქალბატონო.

– არც ხურდა არ მაქვს.

– მაშინ ჩამობრძანდით.

– არა, სად უნდა ჩამოვიდე, არა მაქვს მეთქი, თორემ ხომ გადავიხდიდი, თქვენთან სალაპარაკო რა მჭირს ( ადამიანი გულღრძოა და მე გამახსენდა, ეს ქალი დელისამდე რომ იყო ავტობუსში ამოსული და ბილეთის ასაღებად კონტროლიორების დანახვის შემდეგ გაიწია, ისიც გამახსენდა, რომ განცხადებაა გაკრული – ამოსვლისთანავე უნდა აიღოთ ბილეთიო).

–   ქალბატონო ჩამობრძანდით ( არ დაგავიწყდეთ, რომ ავტობუსი გაჩერებულია მთელი ეს დრო, ხალხს ( ყოველ შემთხვევაში მე) კი გვეჩქარება.

– არსადაც არ ჩამოვალ, რატომ უნდა ჩამოვიდე, არ ჩამოვალ მეთქი.

–  ქალბატონო,  ჩამობრძანდით ახლა, სადამდე ვალოდინოთ ეს ავტობუსი ( ჩაერთო მეორე კონტროლიორი).

–  არსად არ ჩამოვალ მეთქი, თქვენ ადამიანები არ ხართ, ჰიტლერები ხართ ყველა. მაინც არაფერს არ ჩაგაწერინებთ, აი, არ ჩამოვალ – ქალმა ზურგი შეაქცია კონტროლიორებს და ფანჯრისკენ მიბრუნდა.

–   ქალბატონო, მეც კონტროლზე ვარ, თქვენ რა გგონიათ – ხმას აუწია პირველმა კონტროლიორმა.

–   არ მაინტერესებს თქვენი კონტროლი. არ ჩამოვალ და ვსიო, არა მაქვს და ვერ ავიღე. – კივის ქალი.

ამ დროს ავტობუსის უკანა ნაწილიდან მამაკაცი მოიწევს, ალაგმელოტ-ალაგშეჭაღარავებული თმა აქვს და გრძელი, ლურჯი ლაბადა აცვია.  – რამდენია გადასახდელი, მე ავიღებ მის ბილეთს.- ამბობს ის და ხურდებს აჩხრიალებს.

 

– გეუბნებით, არაადამიანები ხართ თქვენ, მაინც არ ჩამოვალ, არა. – არ ჩუმდება უბილეთო ქალი.

– ქალბატონო, ბილეთი არ გაქვთ, ჩვენ რა ვქნათ? – კონტროლიორი.

– ბატონებო, არ გვინდა,  შევწყვიტოთ, მე გადავიხდი  ამ ქალბატონისას –  მიმართავს მშვიდი ხმით ალაგმელოტ-ალაგშეჭაღარავებულთმიანი და გრძელლურჯლაბადიანი მამაკაცი – ყვითლებს, ორ ოცთეთრიანს იღებს, ერთს აპარატში აგდებს, მეორე ძირს უვარდება, იხრება, იღებს და კვლავ აგდებს აპარატში, შემდეგ ბილეთს ხევს და ქალბატონს უწვდის.

–  კი ბატონო, ჩუმად ჩაილაპარაკა პირველმა კონტროლიორმა და ჩავიდა. ავტობუსი დაიძრა, ქალმა მადლობა გადაუხადა ”მხსნელს” და გააგრძელა – ესენი არ დაესწრონ ახალ წელს, ამათმა არ გაიხარონ ცოლ-შვილში, ეს უოჯახო და უგულო ხალხი.

–   ქალბატონო, ამათ რა ქნან, სამუშაოს ასრულებენ – ამოვიკნავლე მე.

ეტყობა ჩემი კნავილი  მოწმენდილზე მეხის გავარდნასავით გაისმა, რადგან თუ აქამდე ეს ქალი ლაპარაკობდა მხოლოდ, ახლა მთელი ავტობუსი აყვა.

”ესენი ადამიანები არ არიან, ფაშისტებზე უარესები, ადამიანის გამწარებაზე არიან გამეცადინებულები, ურჯულოები, არაფერი ადამიანური მათ არ ესმით” – მომდევნო ორი გაჩერება ”დედის ნანასავით”  ჩამესმოდა ეს და ბევრი ამგვარი ფრაზა..

ხოდა, მე მაქვს კითხვა: კონტროლიორი ვალდებულია იყოს ”ადამიანი” ( ადამიანის ქართველური მნიშვნელობით)  ყოველ ჯერზე? მჯერა, ”მას” ასეთი ხვდება დღის მანძილზე ათობით და ასობით და ყველას პრობლემა უნდა გაითვალისწინოს? ეს ხომ იგივეა, პოლიციელს რომ ვუთხრა – კი კაცო, მართალი ხარ, ბინა ( სახელმწიფო) გავქურდე , მაგრამ ადამიანობა გამოიჩინე და მაპატიე რააააა…